360 :: panoramiczna podróż sferyczna w 2658 odcinkach

"Pomyślcie sobie na ziemi wielką elipsę (owal). To miejsce zowie się areną i była właściwą widownią, kędy się odbywały igrzyska i walki mordercze. Około téj elipsy wznieście sobie w myśli amfiteatralnie ławy; jasna tedy rzecz, iż każdy wyższy rząd ław będzie zakréślał większy owal, więc najwyższy będzie najogromniejszą elipsą. Między ławami, w pewnych odległościach od siebie, są otwory, zwane vomitoria, prowadzące w przestrzenie znajdujące się pod ławami. Jakoż te ławy spoczywają na filarach, sklepieniach, arkadach zbudowanych w piętra. Rozumie się, że im rząd ław był dalszy od areny, zatem im on był wyższy, tem więcej było piętrzących się pod nim sklepień. Lud, przybywający ze zewnątrz na igrzyska, wchodził arkadami otwiérającemi się na ulicę; potém, przebywszy korytarze sklepione, dostawał się na te różne piętra powyżéj wspomniane a znajdujące się pod ławami, a dostawał się do tych siedzeń swoich owemi womitoriami, o których właśnie powyżéj mówiłem. Wyszedłszy tedy już na amfiteatr, mógł się wygodnie rozsiadywać, do czego mu pomagały schodki, które jakby promieniami od dołu do góry rozchodziły się między ławami. Około samej areny, pod najniższemi rzędami ław, znajdowały się sklepione stajenki, klaty, niby legowiska dla lwów, tygrysów i innych drapieżców dzikich. Takowe wspomnienie rozkładu amfiteatrów rzymskich niechaj nam tymczasem wystarczy; będziem na inném miejscu obszerniej o tem prawili. Dość na tem, że w tym amfiteatrze weroneńskim, który wcale nie liczy się do najobszerniejszych, jest cóś 46 rzędów ław, na których pomieścić się mogło z 45,000 ludzi siedzących, albo téż 75,000 osób stojących." (Józef Kremer: Podróż do Włoch, tom II, Wilno 1859).

"W grobie? nie, młoda ofiaro, nie w grobie,
W latarni raczej, bo tu Julia leży;
A blask jej wdzięków zmienia to sklepienie
W przybytek światła."
(Szekspir: Romeo i Julia, akt V; tłum. Józef Paszkowski).

Nieprzebrane rzesze turystów przychodzą tu bazgrać po ścianach i fotografować się ze statuą Julii, nie przejmując się faktem, że sławny balkon jest raptem przybudówką z 1936 roku...

Katedrę wzniesiono na gruzach dwóch kościołów zniszczonych przez trzęsienie ziemi w 1117. Wystawioną w stylu romańskim budowlę konsekrowano w roku 1187. Struktura została później zmieniona przez kilka renowacji, chociaż plan katedry pozostał niezmieniony.